Nederland

NS Wandeling in de bossen bij Bergen op Zoom

ns wandeling bergen op zoom fort de roovere struinstories michelle houtman bos natuur stuifzand koeien struinen

Voor het eerst loop ik een NS wandeling. Nadat ik mijn persoonlijke doel in de vorm van de Kennedymars heb gehaald, is het doen van lange afstanden ook direct in het slop geraakt. Niet erg, die 80 kilometer ‘doorstoempen’ waren niet direct heel relaxt, en heeft me ook veel geleerd over wat ik belangrijk en fijn vind in het wandelen. Vandaag doe ik het dus anders: geen tijdsdruk, geen minimum aantal kilometers om te halen. Het is een doordeweekse dag en ik prijs me gelukkig met het feit dat ik deze dag voor mezelf heb, met dit heerlijke juniweer. Ik heb echter geen auto tot mijn beschikking, dus zoek ik een mogelijkheid dichtbij huis, of een wandeling vlakbij een station.

Ideaal dagje uit met de trein

Dan schiet me het fenomeen NS wandelingen te binnen, en al gauw heb ik een aantal leuke opties: Den Haag en Scheveningen, Vlissingen of Bergen op Zoom. Met mijn voeten in het zand aan het strand met het zonnetje op mijn bol klinkt erg aantrekkelijk. Toch kies ik uiteindelijk voor Bergen op Zoom: het is minder ver reizen, en de weersvoorspelling is daar iets gunstiger. Op mijn gemak breng ik die ochtend mijn kinderen naar school, en stap vervolgens op de trein. Wat een luxe, ik heb de tijd om op mijn gemak een podcast te luisteren en heb ook schrijf- en leesvoer meegenomen voor overdag.

Schuldgevoelens en kritische stemmetjes

Toch sluimert er daaronder ook een ander gevoel, dat neigt naar schuldgevoelens: ‘mag ik dit wel doen, hoor ik niet te werken, waarom kan jij dit zomaar doen en een ander niet, ik moet toch nuttig bezig zijn, wie heeft hier nu wat aan?’. Ik merk het gevoel op, en sta er even bij stil. Ineens valt er een kwartje. Van de week had ik bij zen een avond die ging over kritiek ontvangen. We kregen bepaalde citaten voorgelegd, waarbij we er eentje mochten uitkiezen die ons raakte. Ik koos het citaat: ‘vertrouw op de zachte stem die zegt: dit zou weleens kunnen werken, ik ga het proberen’. Het raakte me toen, omdat ik herken dat ik die zachte stem vaak wel opmerk aan het begin van mijn ideeën en ondernemingen, en dat ik dan vol enthousiasme ergens in duik. In het uitzoeken van een vakantie, het bedenken van een activiteit, het schrijven van een cursus, het samenwerken met anderen…

Niet mijn stemmen

Maar eenmaal begonnen, besluipen me algauw allerlei stemmetjes, die dingen zeggen zoals: ‘dit wordt toch niks, hier zit toch niemand op te wachten, wat denk je wel niet dat je bent, wat een belachelijk idee eigenlijk’. Ik verlies dan de moed, en gooi gauw de handdoek in de ring. Zo ben ik al miljoenen dingen gestart, en net zo vaak weer gestrand. Maar na die avond en het mediteren op deze stelling, kwam er ineens iets boven: dit zijn niet mijn stemmen, maar de stemmen die ik in mijn jongere jaren vaak om me heen heb gehoord. Als ik als jong kind weer eens met ideeën aan kwam zetten, werd dat vaak ook ingeperkt, niet serieus genomen of uit mijn hoofd gepraat op basis van allerlei verstandige argumenten. Door dit te realiseren besefte ik me ineens dat die stemmen van anderen nu mijn eigen, innerlijke stem vaak overrulen. En dat ik daardoor vroegtijdig stop met experimenteren en ondernemen, terwijl dit misschien inderdáád wel goede ideeën zijn.

Luisteren naar mijn zachte stem

Mijn schuldgevoel over het invullen van deze vrije dag voor mezelf, die rationeel gezien misschien totaal niet nuttig is, is waarschijnlijk ook gestoeld op deze oude stemmen. Dus omarm ik zoveel mogelijk het schuldgevoel, ik neem het mee als bagage in mijn rugzak, maar laat me er niet door weerhouden te doen wat ik van plan ben: de natuur in, wandelen, naar buiten gaan en genieten van de zon, de tijd voor mezelf, misschien een beetje schrijven of lezen. Ik maak een bewuste keuze te luisteren naar die zachte fluisterstem op de achtergrond, mijn innerlijke stem.

Groen voorjaar

De start van deze dag is door deze innerlijke roerselen wat roerig. Ik merk dat ik er even moet inkomen en tijd nodig heb om me over te geven aan deze dag. De wandeling begint en eindigt op het station van Bergen op Zoom, en kan als gpx bestand op je horloge of telefoon geladen worden. Het eerste stukje loopt door de bebouwde kom van Bergen op Zoom, langs Turkse supermarkten en aanleunwoningen. Oude vrouwtjes zitten zusterlijk op hun rollator langs de weg, te genieten van de ochtendzon. Ik passeer een imposante kerk en loop uiteindelijk een lieflijk parkje in langs een vijver, het eerste groen op mijn route. Ik verwonder me over hoe groen de natuur dit jaar is. De vele regen eerder dit jaar heeft weldadig gewerkt, en de natuur oogt gezonder dan de jaren ervoor. De struiken barsten uit hun voegen met paarse, witte en gele bloemen.

Het bos in

Na het parkje loop ik een stukje langs de weg, om die uiteindelijk over te steken richting het ziekenhuis. Hier duik ik onder de weg door, en kom ik eindelijk in het bos uit. De GPX route hanteert een vrij rechttoe-rechtaan route, over het verharde pad. Het is me al vaker opgevallen dat de geijkte wandelpaden en ook de wandelknooppunten vaak deze grotere paden verkiezen boven de kleinere kronkelweggetjes. En juist die struinpaden vind ik zo leuk! Dus besluit ik wat van de route af te wijken en mezelf het bos in te sturen.

Europese lange afstandswandelingen

Het is nog vroeg op de ochtend, en op zo’n doordeweekse dag kom ik nog maar weinig mensen tegen. Het bos is hier prachtig, met een blotevoetenpad en een speelbos voor kinderen. Ik loop uiteindelijk langs het klimbos, waar ik jaren geleden een geslaagd teamuitje met collega’s heb gedaan. Op de hoek van het pad hier, tref ik een nieuw ogende paal met de routemarkeringen van de lange afstandspaden die hier lopen. Ik kan mezelf niet helpen, en zwijmel bij de romantiek waar deze paal symbool voor staat. Het idee dat ik naar links kan lopen, en de GR5 verder volg om uiteindelijk in Parijs uit te komen, of juist de E2, die zelfs tot aan Nice loopt, ruim 2100km verderop. Wat een fantastisch idee! Ik voel kriebels in mijn buik, omdat ik dit ook ga doen straks, en ook een zekere weemoed dat het nog niet zover is.

Fernweh

Ik laat het bord achter me, en mijmer verder over deze gevoelens. Fernweh. Het is de beste omschrijving van het gevoel dat ik steeds met me meedraag. Het verlangen naar verre, onbekende, onontdekte plekken, het verlangen om weg te gaan naar onbekende situaties. Het is het gevoel dat me keer op keer drijft en aanwakkert om die plekken op te zoeken, er op uit te trekken. En het gevoel van pijn en verlies als ik weer huiswaarts keer. Gek genoeg is er geen bestemming die mijn fernweh wegneemt. Het is het gaan, het in beweging zijn, de beweging zélf dat uiteindelijk het beste voelt. De bestemming is geen doel op zich. Het liefst had ik nu mijn rugtas met mijn spullen opgehad en doorgelopen tot ik niet meer wilde, om de volgende dag weer verder te trekken. Maar vandaag is het een kort intermezzo. Ik mag immers ook leren om genoegen te nemen met minder, het is al een cadeau dat ik vandaag heb.

Modder in een glas water

Achter me hoor ik luide stemmen van twee mannen, die me uiteindelijk inhalen. Ik voel geen druk om sneller te lopen, maar geniet juist van de vertraging. Een konijn schiet weg in zijn hol vlak bij me. Af en toe lijkt het of ik in de rand van mijn blikveld dieren of beweging zie, maar als ik mijn hoofd daarheen wendt, is er niks te zien. De bossen lijken geheimen te verhullen, vol onzichtbare aanwezigheid. Twee tegemoet komende dames reageren niet op mijn begroeting, alsof ik niet besta. Gefronst loop ik door. Het groeten van elkaar is geen vanzelfsprekendheid meer tegenwoordig, een teloorgang van sociale omgangsvormen. Het geeft niet, vandaag heb ik genoeg aan mezelf. De chaos in mijn hoofd van alle indrukken en inzichten de afgelopen tijd is als een glas met modderig water: het heeft rust en tijd nodig om weer helder te worden. Uit ervaring weet ik dat dit vanzelf komt, ik hoef er niets voor te doen. Juist niets. Enkel lopen.

Oude programma’s

Ik tref een bankje op een open plekje en besluit even te zitten, misschien wat te schrijven: ‘ik voel me rijk dat ik hier kan zijn, maar ook verloren in een wereld die ik steeds minder goed begrijp. Lopend langs een bord met GR-routes en E-routes krijg ik kriebels in mijn buik. Ik wil lópen! Ik voel aan alles dat dat, letterlijk, mijn weg is. Begrijpen doe ik het niet, het ‘waarom’ probeer ik los te laten. Of te onderdrukken? Ben ik misschien op de vlucht, of aan het vermijden? In een podcast met Maarten Oversiers die vertelt over eerdere levens herken ik veel. Misschien zijn het wel ‘oude programma’s’ die draaien. Misschien ben ik letterlijk op de vlucht geweest in eerdere levens.’ Terwijl ik schrijf toont Nederland zijn spierballen met het overscheren van straaljagers en in de verte een Chinouk. De lucht trilt van de herrie, en lijkt wat ik schrijf nog extra te willen onderstrepen.

Blote voeten in het zand

Na een poosje wandel ik verder, langs jaloersmakend landgoed en leuke MTB routes. Uiteindelijk kom ik in een zandverstuiving in Bergse Heide bij Het Gleuvenstrand met kleine meertjes waarin zo te zien zomers ook gezwommen kan worden. Een fijne plek om in te vertoeven, en met je blote tenen in het zand te kriebelen. De wandelroute van vandaag voert sowieso grote delen over zand en ruiterpaden, waarbij je kan overwegen die delen blootvoets te lopen. Ik neem even plaats in het zachte zand en kijk naar een jong gezin dat hun peuter achterna loopt, die schaterend door het zand rent. Als ik mijn tocht vervolg, kom ik uiteindelijk aan de rand van het bos uit, waar ik doorkijkjes heb over de landerijen ernaast. Op links fluiten de vogels op hun hardst, terwijl op rechts het kikkerkoor deze tonen proberen te overtreffen met hun gekwaak.

Nieuwsgierige koeien

De route verloopt verder langs maneges, waar jonge meiden de paarden uitlaten en het pad een tijdlang langs de A4 loopt, en deze uiteindelijk oversteekt. Ik ben blij als ik het geraas van de auto’s achter me laat, en direct een sprookjesachtig bos in duik, vlakbij Fort de Roovere, wat met een extra lusje aan de route vast te plakken is. Hier in het parkachtige bos, slingert het pad langs de sloot, om uiteindelijk op de Defensieve Lijn uit te komen. Een verhoogde dijk, zoals die ook rondom vestingstadjes nog te zien is. Voor de jonge koeien lijkt dit hun eerste voorjaar buiten. Nieuwsgierig en vol vertrouwen volgen ze mijn bewegingen als ik vlak langs ze loop, terwijl hun ouders aan de andere kant loom van het zonnetje genieten.

Zitten en zijn

Tot nu toe liep de route vrijwel steeds door bebost gebied. Hier op de defensieve lijn kom ik in de volle zon, en kies ik een plekje bovenop de dijk om te pauzeren. De wind laat het hoge gras beneden me golven, begeleid door het zachte ruisen van de blaadjes in de omliggende bomen. Hier en daar spot ik een konijn, soms alleen zijn oren, soms een kontje dat omhoog hupst door het gras. Aan het begin van de dag had ik me voorgenomen veel te schrijven. In werkelijkheid heb ik vooral behoefte aan hier zijn. Ik geniet van het niks doen. Uiteindelijk schrijf ik een klein stukje: ‘De natuur heeft geen filter nodig. Geen opsmuk. Hoe ongerepter, hoe perfecter. Natuur is inherent aan perfectie, omdat het precies zo bedoeld is en zo geschapen is. Wat niet perfect is, verdwijnt vanzelf, of past zich aan. Als mensen perfectie zoeken in schoonheid, en al hun imperfecties verwijderen, blijft er niks over. Al hun echtheid, hun authenticiteit en dus hun schoonheid is verdwenen. Juist de imperfecties maken ons en het leven aantrekkelijk’.

Groen wonen

Het wandelpad meandert over de verhoogde dijk, tot ik de randweg moet oversteken. Hier beland ik weer in de bebouwde kom van Bergen op Zoom, waar ik door sjieke wijken met grote vrijstaande villa’s loop en door mooie, aangelegde parken. Langs een grote vijver gaat het pad ineens over in een bos midden tussen de woonwijken: het Meilustbos. Ik kan me voorstellen dat het hier goed toeven is om in de buurt te wonen, met zoveel natuur vlakbij.

Voor herhaling vatbaar

Ooit, in een ver verleden, ben ik eens in Bergen op Zoom geweest, maar dit liet geen positieve indruk achter. Dat had vooral te maken met de slechte pizza die ik toen at, wat op dat moment meer indruk achterliet dan het stadje zelf. Nu ik weer door de lanen en straten met karakteristieke jaren 30 woningen loop, en uiteindelijk in de historische kern aankom, ben ik positief getroffen door de charme van dit stadje. Zeker de moeite waard om nog eens te bezoeken, met zijn vele terrasjes en horeca, leuke boetiekjes en historische panden. Ik laat me terugvoeren via de route naar het station, waar ik uiteindelijk zo’n 19 kilometer heb gemaakt.