Struinen over het Veluwse Zwerfpad
Met het gezin op micro avontuur over de Veluwe
Met Pasen gingen we er als gezin op uit. de bedoeling was een kano-avontuur te maken in de Hollandse Biesbosch, maar de kanoverhuurders waarschuwden ons voor het koude water en de mogelijkheid om onderkoeld te raken. Nu zijn we wel gewend af en toe koud te douchen en te dippen in de koude rivier tijdens de winter, maar onze kinderen wilden we ongeplande dompelmomenten in de kou besparen. Onze jongste is een keer tijdens een herfstvakantie omgeslagen met een kano, waarna ze, zachtjes uitgedrukt, niet bepaald stond te juichen toen we voorstelden weer te gaan kanoën. Om die reden zetten we onze kano-ambities nog meer even in de ijskast, om ze met warmer weer nog maar eens te ontdooien.
Het Veluwse Zwerfpad
We gooiden ons plan om en besloten een tripje te maken naar de Veluwe, en daar een camping te zoeken om te kamperen. Plan was om de auto ergens te parkeren, naar de camping toe te lopen en de volgende dag via een andere route weer terug te lopen. Na wat zoek- en vergelijkwerk kwamen we uit op etappes van het Veluwse Zwerfpad. Mijn man stelde ambitieus zo’n 27 kilometer voor, die ik even het gedowngrade naar een behapbaardere, maar nog steeds flinke kluif van 20 klikjes. Onze geplande overnachtingsplek vonden we bij Natuurkampeerterrein De Toekomst, waar we enigszins van de route voor moesten afbuigen. Om die reden, en lichtelijk protest van de jongere deelnemers van ons gezelschap vanwege opkomende blaren en ander kinderleed, kortten we de route voor dag 2 in, waardoor we die dag niet over het Veluwse Zwerfpad liepen, maar onze eigen struinroute door de Veluwe.
Met het gezin op pad
Ons gezin bestaat momenteel uit twee tieners (10 en 12) en een meid van 7 jaar. We mogen over het algemeen in onze handjes knijpen met de harmonie tussen de guppen, en ook vanwege het feit dat ze eigenlijk altijd overal voor open staan en ook het avontuur en de lol kunnen inzien van onbekende en onverwachte situaties. Daar prijs ik me enorm gelukkig mee en voel ik me heel erg bevoorrecht in, want ik realiseer me maar al te goed dat dit geen vanzelfsprekendheid is.
Juliana Trail Slovenië
Fosse (10) was echter wel lichtelijk aan het mopperen toen hij lucht kreeg van de streep die door het kanoen ging, en het alternatieve plan om te lopen. Met rugzak. Hoewel hij de meest energieke van ons allemaal is, gaat zijn voorkeur meer uit naar snelle, dynamische activiteiten. Toch hees ook hij met frisse tegenzin zijn rugzak op zijn rug, die uitpuilde van een veel te grote en zware slaapzak, net als bij de meiden. Dit is een investering die nog moet gebeuren, zeker met onze vooruitzichten om in de meivakantie een deel van de Juliana Trail in Slovenië te gaan lopen. Dan is een lichtere slaapzak geen overbodige luxe. Ook het sjouwen van veel te zware en onhandige jassen was dit weekend de realiteit, en tevens een onderstreping van mijn to-do punt om voor de kinderen te zorgen voor goede, warme en droge kleding die niet teveel weegt.
Van Elspeet via Vierhouten naar Emst
Na veel later dan gewenst te vertrekken, met dank aan de puberdochter die nog allerlei Belangrijke Zaken op tiktok en snapchat moest afhandelen en om 10 minuten voor vertrek nog in pyjama bleek te staan, zetten we koers in de richting van Elspeet. Hier parkeren we de auto, en starten we onze route op etappe 7, die van Elspeet naar Vaassen loopt, via Vierhouten. Wij lopen vandaag echter niet naar Vaassen, maar slaan boven de Gortselse Heide af richting Schaveren en Emst, waar camping de Toekomst ligt.
Pasen vieren op de Veluwe
Het is eerste Paasdag en ik verwacht dat het druk zal zijn op de Veluwe, het is immers prachtig weer. Zonnig, met een paar kleine plukjes wolk. We trekken al bij de eerste bocht onze jassen en thermoshirts uit, die we uit voorzorg allemaal hadden meegenomen of aangetrokken. Niet veel later maken we opnieuw een stop, en gaan ook eventuele extra leggings, vesten of lange mouwen nog verder uit. Wat een verschil met afgelopen tijd! We genieten volop van de zon, en de warmte die het ons geeft. Bij de start van onze route krijgen we direct aanspraak van een dorpsbewoner, die ons naar onze avonturen vraagt. Hij wenst ons een goede reis. Ik geniet volop van het beeld van de hobbelende rugzakken, waar overal beentjes onderuit steken. De hoofdjes zijn niet te zien doordat de tassen tot boven hun hoofdjes reiken.
Heide en bossen
We lopen van de boerderijen vrijwel direct een prachtig bos in, en kort daarna slingeren we al de Veluwe in. Het pad kronkelt, de titel Zwerfpad doet zijn naam eer aan. Het is heerlijk om over olifantenpaadjes en slingerende weggetjes onder dennenbomen door te struinen, of door de heide te banjeren. Hier en daar loopt het pad over een ruiterpad, maar gelukkig wel goed begaanbaar met een meer verhard deel. Mijn zoontje merkt op hoe fijn hij het vindt om op de zachte bodem te lopen (kind van zijn moeder), omdat het zo fijn voelt aan zijn voeten. We lopen langs een heideveld, met steeds de bossen naast ons en hebben ver zicht over de vlakte. Tegen alle verwachtingen in komen we maar weinig andere wandelaars tegen. Deze houden zich blijkbaar vooral aan de randen van de Veluwe op, waar wij ze uiteindelijk kwijtraken doordat we langere afstanden lopen.
Na een uurtje lopen, komen we wat hellingen tegen. Het geeft een speels accent in het landschap en maakt ons steeds nieuwsgierig naar wat er zich achter de heuvels bevindt. Vanaf de heuvels hebben we mooi overzicht over de omgeving. We komen langs een doorgesneden grafheuvel, die hier ook in de omgeving liggen.
‘We zien wel’-mentaliteit
Aangezien we pas na 11u begonnen met onze hike, duurt het niet lang of de eerste vragen naar de lunch reizen op. Ik heb geen lunch meegenomen, enkel wat appels. Op goed geluk zijn we gaan lopen, in de hoop dat we ergens zullen komen waar ze misschien een café hebben die open is en plek heeft op deze feestdag. Ik weet het, plantechnisch kan het natuurlijk veel beter, maar ik had geen zin om nog meer tijd kwijt te zijn voor we konden starten. En misschien is het gestelde vertrouwen en onze ‘we zien wel’ mentaliteit ook wel juist de reden dat we met lunchtijd in een terrassenwalhalla liepen, in de vorm van Vierhouten, waar het Veluwse Zwerfpad direct doorheen kruist. Vanwege het heerlijke weer zitten alle terrassen vol, maar is er tevens voldoende keus en plek om ergens een lunch te krijgen. We vieren deze paasdag daarom met een pannenkoek, uitsmijters en kroketten op het terras van De Boswachter, en kunnen vol nieuwe energie weer verder. De eerste 7 kilometer zijn reeds een feit.
Verscholen Dorp en Gortelse Heide
We verlaten Vierhouten en lopen de Veluwe weer in, waar het pad verder zwerft langs heidevelden en waar we voelen dat de droge zandgrond de warmte van de vroege lentezon lijkt te weerkaatsen. Het groene gras van een enkel veldje oogt felgroen tussen de pasteltinten van de paarse en bruine heide en het lichte zand. De kinderen hebben intussen hun draai gevonden en kletsen honderuit, waarin spelletjes worden gespeeld en moppen worden getapt. Hand en hand lopen ze in gemixte samenstelling voor ons of naast ons. We passeren een dicht bos vol dunne naaldbomen, waar willekeurig oranje graffitistippen zijn aangebracht. We vragen ons allemaal af wat het zou betekenen (worden ze gekapt?).
Even later komen we langs het Verscholen Dorp, een oorlogsmonument, waar huizen zijn nagemaakt uit de tweede wereldoorlog, die gebruikt zijn als onderduikplekken. De huizen of hutten zijn half in de grond begraven en afgecamoufleerd met natuurlijke materialen. Niet lang hierna bereiken we de bovenkant van de Gortselse Heide, wat voor ons het punt is waar we het Veluwse Zwerfpad verlaten, en afbuigen in onze eigen route naar de camping. We lopen hier het domein van Het Loo in en het Feithenhof, waar we over prachtige lanen lopen waar we niemand tegenkomen.
Natuurkampeerterrein De Toekomst
Steef geniet van de vogels en het weer. Het is voor hem weer sinds lange tijd dat hij in de natuur is en het valt hem op hoe hard de vogels zingen. We pauzeren midden op het pad met een appel, waar we dankbaar onze rugzakken op de grond leggen en hem als stoel gebruiken. Het gewicht begint door te wegen en de kinderen verlangen naar het eindpunt, wat ik me goed kan voorstellen. We zitten al op 15km. We lopen onze laatste etappe, langs weilanden en maneges, aan de rand van bossen, waar mensen prachtige huizen hebben staan. Na onbedoeld een verkeerde kant op te zijn gelopen, nog even een bezoekje te hebben gebracht aan de plaatselijke minibieb, zien we dan eindelijk de straat waaraan camping De Toekomst is gelegen.
Het tentenbos voor onszelf
De Toekomst is een natuurkampeerterrein, waar je een vrije kampeerplek mag kiezen als je meer dan één nacht verblijft. Als je, net als wij, slechts één nacht verblijft, is er plek op een klein trekkersveldje. We hebben echter geluk, en mogen een vrije plek in het tentenbos kiezen, aangezien er verder geen tentenkampeerders zijn. We kiezen een ruime plaats met een picknicktafel, waar iedereen opgelucht zijn schoenen uittrekt en we de tentjes opzetten. De defensiedrills zitten er een beetje in, merk ik: zorg eerst dat je shit op orde is, en dan pas verder met de rest. Je shit op orde is in dit geval zorgen dat het onderkomen in orde is, zodat je in het donker of wanneer je niet meer kan nadenken van vermoeidheid zó je slaapzak in kunt rollen.
Vogels spotten en takken slijpen
Bij aankomst krijgen de kinderen alle drie een vel met vogels en bijen, de bijbehorende kenmerken en namen. We vermaken ons deze uren uitstekend met een prachtige zonsondergang en het shazammen van vogelgeluiden met de app birdnerd. Zo leren we het geluid van de merel onderscheiden van die van de tjiftjaf en de gaai. Ondertussen slijpt mijn zoon takken met een mes waar hij mij de stuipen mee op het lijf jaagt, die hij van zijn spaargeld kocht op het buitenfestijn. Terwijl ik water voor de thee, cup a soup en adventure food zakjes opwarm, dartelen de kinderen vrij rond over de camping door de bossen. Het is hier prachtig. We zijn de enigen in het tentenbos, en genieten van de frisse dennengeuren, het vogelconcert die de ondergaande zon begeleid en het feit dat we verder niks hoeven. De zon kleurt de bovenkant van de dennenbomen en sparren goud en koperkleurig, en het hele bos baadt in een warm avondlicht. Ik ontdek een paar nieuwe, eigenwijze sproeten op de neus van onze jongste, na de hele dag in de zon te hebben doorgebracht.
Bedtijd
Rond acht uur is iedereen moe, zijn de buikjes rond gegeten met saté babi, hotpot of pasta bolognese, en kruipen we al snel onze tentjes in. Steef en ik genieten van het gedempte geluid van onze kinderstemmen, die nog vrolijk kletsen in het tentje naast ons, en de laatste vogels die de dag afsluiten. Binnen no-time is het stil in de kindertent, maar ook naast me. Ik heb het behaaglijk warm met de extra slaapzak, maar moet om de haverklap draaien vanwege pijn in mijn gewrichten (vooral mijn heupen), die ik altijd krijg als ik buiten slaap.
Omdat ik altijd erg bang ben dat onze kinderen het te koud krijgen, zaten de kindertassen voornamelijk gevuld met warme kleding en slaapzakken. We sjouwden zelfs twee extra slaapzakken mee, om over de kinderen en onszelf te leggen. De kinderen dosten hun slaapteneu uit met thermokleding, pyjama’s en onesies. Ze hebben het bloedheet gehad.
Geen lunch vandaag
Na een rustige nacht wordt iedereen rond 8u wakker, en zet ik water op voor onze havermoutontbijtjes. Ik heb op de valreep thuis nog maar wat ontbijtjes gemaakt voor iedereen, wat maar ook maar goed blijkt te zijn, want we zitten ver van eventuele supermarkten vandaan, die bovendien pas om 12u opengaan vanwege tweede paasdag. Om die reden zullen we tot we bij de auto zijn ook geen lunch kunnen eten, ik heb niks anders meer bij me. De puberdochter grijpt dit gegeven aan als een legitiem argument om de kont in de krib te gooien en de tocht van vandaag dramatisch te openen. Gelukkig kiest ze al snel eieren voor haar geld en besluit ze er maar het beste van te maken. Na het ontbijt zijn de tentjes vlot ingepakt, en plak ik hier en daar een drukplek en blaar af, waarna we onze weg verder vervolgen.
Grootste stiltegebied van Nederland
We lopen vandaag dwars door de Veluwe, waar we langs de onderkant van de Gortelse Heide komen, vervolgen door Kroondomein Het Loo lopen, richting Niersen lopen, om onze weg te vervolgen langs het Cannenburgergat en Koninklijke Houtvesterij het Loo om uiteindelijk bij de Elspeetse Struiken aan te komen, voor we Elspeet weer inlopen en de auto terugvinden. Doordat we van het Veluwse Zwerfpad afwijken, komen we bijna geen mensen tegen. We beseffen nog meer hoe uitgestrekt dit gebied is. Het Buitenfestijn, waar we een paar weken eerder waren, was in de buurt van Epe, in het grootste stiltegebied van Nederland.
De relativiteit van tijd en ruimte
Fosse vertelt geanimeerd over zijn boeken die hij gelezen heeft met verhalen over de tweede wereldoorlog, waar mensen op de Veluwe wonen, of mensen van Groningen naar de Veluwe lopen om te vluchten of te helpen in het verzet. Door nu in de omgevingen van zijn boeken te lopen, laat de verhalen tot leven komen en tot de verbeelding spreken. We ervaren nu beter hoe het zou voelen om dagenlang te voet het land te doorkruisen, al is Nederland nog zo klein. Afstand, tijd en ruimte zijn ook in deze situatie slechts relatief.
Het voordeel van uitgezette routes
De meiden spelen steen, papier, schaar en woordspelletjes tijdens het lopen om hun gedachten te verzetten. Als de meiden een eind voor ons uitlopen, worden ze aangesproken door een nieuwsgierige oudere man, die hen vraagt waar ze naartoe op weg zijn en of ze alleen op pad zijn. Met enige trots vertellen ze dat we gekampeerd hebben en naar Elspeet onderweg zijn. De man loopt zichtbaar onder de indruk verder als hij ons passeert. Doordat we vandaag niet over het Veluwse Zwerfpad lopen, lopen we soms wat langere stukken rechtdoor, om wat kilometers van de route af te snoepen. We ervaren daardoor dat het volgen van de uitgezette wandelpaden leuker en speelser is, en dat dit onze voorkeur heeft om te bewandelen. Het slingerende, speelse karakter maakt het avontuurlijk. Je weet niet wat er zich achter de volgende bocht bevindt, en wordt daardoor regelmatig verrast. Toch is ook vandaag geen straf.
Elk bos zijn eigen sfeer
De zon doet zijn best om in kracht te winnen en de temperatuur is aangenaam, hoewel er vandaag bewolking overheerst. Onze gedempte stappen op de zandpaden en de verstrengelende boomtakken die zich als een dak boven onze hoofden spannen, vormen een knusse plek. We lopen vandaag vooral door de bossen, met kleine uitstapjes over heidegebieden. Elk bos heeft zijn eigen sfeer. Dicht opeengepakte dunne naaldbomen, ver uiteenstaande loofbomen, bomen op een zachte, vochtige, felgroene mosgrond, of juist op een droog, bruin bladerdek. Bruine, ruwe stammen of grijsglanzende gladde stammen. Het ene moment verwacht je zomaar een hert te zien, andere momenten ervaar je je in een lord of the rings scene waar je ieder moment een Hobbit tegen het lijf kunt lopen.
De laatste meters
We laten de Elspeetse Struiken achter ons, en komen Elspeet binnen, de laatste meters van onze wandeltocht. We zwaaien naar senioren, geiten en loopeenden in tuinen, en zien uiteindelijk de schaapskooi waar onze auto staat geparkeerd. Na een high five laat iedereen zijn rugzak met een opgeluchte uitroep van zijn rug glijden, en plunderen we een supermarkt voor een late lunch. Als we thuiskomen voelt het alsof we langer dan 2 dagen zijn weggeweest: we hebben genoten en het maximale uit de tijd gehaald, zo voelt het. Tijd duurt langer wanneer je in de natuur bent.