Spanje gr7 dag 13 El Robledal

Om half 7 word ik uit mezelf wakker. Elk ochtend heeft inmiddels hetzelfde ritueel. Soms heb ik momenten dat ik moeite heb met opstaan, om me heen kijk en moedeloos word van alles wat ik nog moet doen. ‘Eén ding tegelijk, ding voor ding’ , herhaal ik dan als een mantra voor mezelf. Ik haal de focus naar kleine, behapbare stukjes. Eerst die trui aan, dan mijn bril op. Mijn sokken aan. De rest van de kleding in mijn kledingzak. De snoertjes in mijn bovenvak. Enzovoort. Het helpt me om met slechte momenten de moed niet te verliezen, en het helpt mijn handelen sturen, de focus te brengen waar ik die wil. Globaal gezien bestaat mijn ochtendroutine uit mijn kledingtas inpakken, aankleden, mediteren, tent afbreken en dan mijn ontbijt maken. Tijdens het eten van mijn ontbijt doe ik vaak Duolingo. Als laatste poets ik mijn tanden en pak ik alle losse spullen in. Dan ben ik klaar om weer te gaan. Iedere dag ben ik opnieuw verbaasd dat alles in die rugzak past, en is het een klein wondertje dat het me weer is gelukt om een nieuwe dag tegemoet te lopen.

De magie van bergen

Ook vandaag is het een mooie dag, de zon komt op achter de heuvels en trekt roze strepen in de lucht. De mist van gisteren is slechts een herinnering, vandaag wordt het weer een hete dag. Het pad buigt al vrij snel af van de asfaltweg, waar het van de ene vallei langs een berg de andere berg in slingert. Nog altijd loop ik op hoogte met mooie uitzichten. Ik stijg meer dan ik daal waarbij ik de prachtige Karstbergen aan mijn linkerzijde houd.

Soms passeer ik informatiebordjes waarop de namen van de bergen staan, vrouwelijke namen als Diana, als om de bergen meer bestaansrecht te geven en hun bezieling te erkennen. Ik vermoed dat de meeste mensen wel erkennen dat een berg niet enkel een grote steen is, en dat alle mythische en magische verhalen, sages en legendes die goddelijke krachten toekennen aan zulke natuurfenomenen niet voor niets zijn. De prachtige rotsformaties spreken tot de verbeelding.

Spookdorpen

In de verte ligt een meertje, en als ik dichterbij kom, zie ik vele meertjes die zich hebben verzameld in de valleien tussen de bergen, een mooi gezicht. De wandelgids rept over barretjes en restaurants waar ik langs zal lopen, maar eenmaal daar blijkt dit lang vergane glorie. Het valt me op dat er in Andalusië veel leeg staat en te koop staat. Met rode graffiti staat ‘se vendre’ gespoten op de buitenmuren. Sommige huizen en gebouwen staan al zo lang leeg, dat er planten door de ramen groeien, of er gaten in het dak zijn gevallen. Wat een contrast met de verhalen over woningnood in Nederland en een te grote wereldbevolking, terwijl ik nu al dagen in eindeloze leegte en ruimte loop. Ook nu staat een compleet dorp te koop, langzaam veranderend in een spookdorp.

Droog fruit

Als ik veel verder weer een dorp tref waar nog wel mensen wonen, passeer ik een laguna, met heerlijk bergwater. Ik pauzeer onder een olijfboom, de enige bron van schaduw in deze contreien, en fantaseer over een verse salade met veel groenten. Mijn lichaam schreeuwt intussen om vitaminen. De 2 sinaasappels die ik heb gekocht, blijken zo gortdroog dat ik ze niet weg krijg. Met moeite eet ik een halve op, de rest gooi ik weg. Toch best gek, ik loop hier toch in het land van de sinaasappels, maar tot nu toe heb ik weinig geluk met het fruit dat ik koop.

Vliegen en lekkende oksels

Het is zo heet, dat ik tijdens het lopen stop om te controleren of mijn fles lekt. Ik blijk het zelf te zijn, waarbij de druppels van mijn armen en hoofd vallen. En met het zweten komen ook de vliegen. Er is geen ontsnappen aan, ze zoemen om elk bloot stukje huid, en landen ongevraagd op elk stukje van mijn lichaam. Mijn neus, lip, oksel, tussen mijn rug en mijn tas waarmee ik ze onbedoeld tot hun einde plet. Ik word er niet goed van, en met momenten loop ik als een bezetene te roepen dat ze moeten oprotten, driftig zwaaiend met mijn armen of fanatiek met mijn handen wapperend. De vliegen zoemen traag en onverstoorbaar van de ene naar de andere plek, onaangedaan door mijn agressie. Met de komst van de vliegen wordt mijn verlangen naar een douche alleen maar groter. Wat een onderschatte luxe is het kunnen douchen toch. Even douchen thuis, zo vanzelfsprekend. Nu denk ik daar wel anders over. Zittend in dit restaurant zwermen de vliegen nog altijd om me heen, ik geneer me en schaam me voor mijn viezigheid. Als een stuk vee, zo voel ik me met die hordes vliegen zoemend om mijn hoofd. Hoe deden ze dat vroeger in ‘s hemelsnaam?

Treinspoor door de stad

Het pad gaat over in een voormalig treinspoor, wat betekent dat het een heerlijk vlak pad is, langs een bergwand, zonder obstakels. Er is zelfs een tunnel door de bergwand gemaakt voor de vroegere trein. Wat een mazzel, dit scheelt me een klim over de berg heen! Ik geniet van het prachtige uitzicht terwijl ik Venta de la Zafaraya nader, een maf dorpje dat me doet denken aan een westerndorpje. Het bestaat uit een doorgaande weg, waarlangs enkele huizen en winkels gevestigd zitten, en verder niks. Gelukkig heeft het wel een buurtsuper en een restaurant, precies wat ik nu nodig heb. In het restaurant kies ik het dagmenu en krijg ik dan inderdaad mijn lang verlangde salade, waar ik intens van geniet!

7-10-23 12.36

Na deze traktatie verlaat ik het dorp over de oude spoorbaan, die zich een weg baant dwars door het dorp heen. Het dorp is veel groter dan ik dacht. Ik loop langs een krakkemikkig gebouwtje dat blijkbaar dienst doet als moskee, en zie voor het eerst in weken een moslimgemeenschap zich verzamelen voor het middaggebed. Het valt me op dat er hier veel fruitstalletjes langs de weg staan, die ook vaak beheerd worden door islamitische mannen. Ik volg het oude treinspoor, wat een maf gezicht is door waslijnen die over het spoor hangen, en oude seinsporen of wissels midden op straat. De laatste kilometers van het dorp gaan langs enorme fabrieken en fruit- en groentegroothandels. De fabrieken maken de plastic kratjes waarin alle tomaten en andere groentes verzameld worden op de velden. Links en rechts torenen stapels platic kratjes boven me uit, als een miniatuurlandschap van plastic wolkenkrabbers.

Groenteplantages

Een paar minuten later wordt me duidelijk waarom deze hier gevestigd zijn, als ik, zover het oog reikt, uitkijk over velden met groenteplantages. De warme lucht mengt zich met de heftige geur van kool, die hier in al zijn varianten groeit. Ik loop er dwars doorheen, het pad bezaaid met gevallen groentes, die nu liggen te rotten in de hitte. Noord Afrikaanse jongens werken zich in het zweet op de velden, snijden de paprika’s met de hand af en sorteren de tomaten in de kratten. Naast deze eindeloze groentevelden, verzamelen zich bergen afgedankte plastic irrigatieleidingen, verpakkingsplastic en kapotte kratjes. Het natuurschoon is hier ver te zoeken, maar ik ben nu heel dicht bij het leven van de mensen hier, hun harde werken, het leven van alledag. Er is veel meer bebouwing in de afgelopen dagen en ik zie meer mensen, maar geen wandelaars.

Mijmeringen onderweg

De velden rijgen zich aaneen. Kilometers tomaten, gevolgd door courgettes of kolenvelden. Eentonigheid overheerst, en ik zoek afleiding in muziek. Een liedje van Bears Den raakt me en ik voel een brok in mijn keel, al snap ik niet waarom. Ik vlieg weg in gedachten en laat mijn lichaam het werk doen terwijl ik nadenk over vorige levens en de verwantschap die ik voel met verschillende plekken, tijden in de geschiedenis of bijvoorbeeld de bezigheden. Als er zoiets als vorige levens bestaat, dan kan ik begrijpen waarom ik me onverklaarbaar voel aangetrokken tot bepaalde zaken. Zo vermoed ik dat ik ooit eens in de Middeleeuwen aan het hof heb gewoond, en in een ander leven vast ook veel heb gelopen, misschien als pelgrim, nomade of marskramer. Ik voel ook een sterke verwantschap met hekserij en paganisme, de wijze vrouwen, en vermoed dat ik ook al eens een heks ben geweest. Ik herken bijvoorbeeld hun erkenning voor de kracht van de natuur, de seizoenen, de rituelen, de krachtige werking van kringlopen en cycli, natuurgeneeswijzen en de vrouwelijke energie. Die verwantschap voel ik ook heel sterk met de Keltische cultuur, hoewel ik nog nooit in Ierland ben geweest. Als ik die taal of muziek hoor, is het alsof er iets ouds in mij word aangeraakt.

Verwantschap voelen

Als tiener las ik het liefst boeken over de Keltische cultuur. Het feit dat deze cultuur omgeven is door mystiek spreekt me daardoor des te meer aan. Misschien is het niet voor niets dat ik meermaals in mijn leven de vraag kreeg of ik Iers bloed heb. In een online college dat ik laatst terugkeek, werd het shintoïsme in Japan aangehaald, wat veel verwantschap heeft met volksreligie. Ik herkende direct de parallellen met het paganisme en hekserij, maar ook met de Keltische traditie. In alle vormen wordt er uitgegaan van de krachten die in de natuur zitten. In het shintoïsme wordt gesproken van Kami, zogenaamde geesten of krachten om ons heen. In hekserij wordt net als in oosterse tradities uitgegaan van de vijf elementen die invloed hebben op ons hele zijn. Het is mooi om die overeenkomsten steeds meer te zien, en ook fijn dat dit een plek mag krijgen in mijn zen beoefening. De werelden lijken op die manier steeds dichter bij elkaar te komen.

Fernweh

Hier, lopend in Spanje, voel ik me wel op mijn gemak, maar meer alsof ik op bezoek ben. Ik voel geen verwantschap. Dat zit misschien ook in het verschil tussen de klimaten. In de Balkan voel ik me meer thuis dan in mijn eigen geboorteland. Het voelt vertrouwd, bekend, geruststellend. De natuur, met hun bergen, bossen, rivieren en eenvoudige leven zijn mijn voornaamste bron van fernweh als ik in Nederland ben. Dat is de omgeving waarin ik thuis hoor, al kan ik niet uitleggen waarom. Alle natuurelementen zijn belangrijk voor me, maar een boom misschien nog wel het meest van allemaal. Een boom biedt bescherming, beschutting, troost, houvast. Het filtert het licht, houdt warmte tegen of juist vast, het ruisen zorgt voor ontspanning en koelte, de geuren en oliën werken helend en rustgevend, de aanwezigheid van een boom kan een te veel aan wind tegenhouden. Als ik mijn tentje opzet, doe ik dat liefst in de beschutting van bomen. En iedere keer als ik hier een bos tegenkom, geniet ik daar extra van. Er zijn hier een stuk minder bomen en bossen dan in Oost-Europa, en die kan ik dan echt gaan missen. Hun vormen, grootsheid, veerkracht, macht, wijsheid… Bomen kunnen eeuwenoud worden en zijn stille getuigen van alle tijden en gebeurtenissen, wat ze voor mij ook een aantrekkingskracht geeft. Ze symboliseren zo ontzettend veel voor mij.

De boom

In de symbooldrama is de boom ook het eerste motief dat ik aanbied aan de cliënt, omdat ervan wordt uitgegaan dat een boom een representatie kan zijn van onszelf. De mystiek van de natuur fascineert me mateloos, en ik voel de laatste jaren ook steeds meer de grootsheid ervan. Noem het de aanwezigheid van energieën, geesten of wat dan ook. Afhankelijk van de plek waar ik ben, kan dit de ene keer een geruststellend gevoel geven, maar soms ook ronduit angstaanjagend. Zoals de machtige, sterke wind die me bijna omverblaast, een onweersbui die me letterlijk laat beven van angst en me nietig en nederig maakt vanwege het oorverdovende gekraak van een boom waar de bliksem inslaat. De grond die schudt op haar grondvesten als de donder op de bliksem volgt. Het gevoel van leegte in de eindeloze uitgestrektheid of de beklemmende stilte in oerbossen in Bosnië, waar ik de aanwezigheid van dieren voel maar nergens zie. Op zulke momenten voel ik me klein, kwetsbaar, ondergeschikt aan iets veel groters en machtigers. Die momenten dwingen me tot nederigheid, en vervullen me met respect en ontzag voor de krachten van de natuur.

Vervreemding van de natuur

Tegelijk is de natuur neutraal. Het maakt geen onderscheid in goed of kwaad, gewenst of ongewenst. De natuur is gewoon precies zoals die moet zijn. Een kolkende rivier is voor ons levensgevaarlijjk als we die moeten oversteken, maar dat is de betekenis die we eraan geven vanuit ons egocentrische perspectief. Het water is gewoon water. Steeds meer voel ik hoe vervreemd we zijn geraakt van de natuur, dat we gaandeweg ergens ons eigen wezen hebben losgekoppeld van de natuur, zijn gaan negeren en ontkennen dat wij hier deel van uitmaken en zelfs in onderlinge samenhang mee leven. In deze arrogantie hebben we geprobeerd de natuur naar onze hand te zetten, waar de natuur slechts in al zijn eenvoud en neutraliteit op kan reageren. Of dat nou met natuurrampen is, uitsterven van dieren, erosie of wat dan ook. Misschien wordt het tijd om ons weer te herinneren wie en wat we zijn, en onze relatie met onze oorsprong, onze ware natuur weer terug te vinden.

Openbare kampeerplek!

Zo mijmer ik verder, terwijl ik opzettelijk 3km afwijk van mijn route, op naar een openbare campingplek. Op internet had ik gelezen dat er (koude) douches zouden zijn, en daar loop ik graag voor om. Deze laatste kilometers duren een eeuwigheid, maar dan zie ik de plek, in een prachtig bos met heuvels, picknicktafels en kleine witte gebouwtjes. Ik loop direct naar dit gebouwtje toe, ‘please laat dit een douche zijn’. Dicht. Ook het andere gebouwtje is op slot. Ik tuur door het raam naar binnen en ontwaar een keuken in beide hutjes. Geen douches, ik heb nog kans! Aan de andere kant van de heuvel staat een Duits camperbusje dat mij eerder op de route is gepasseerd. Ik roep naar beneden, of hij weet of er douches zijn. ‘ yes, they are right behind you!’ roept hij van onderaan de heuvel omhoog. Ik vergeet in mijn enthousiasme en haast om zo snel mogelijk een douche te vinden helemaal om hem te bedanken en ren naar de aangewezen plek. En inderdaad, een paar meter verderop staan een aantal buitendouches naast elkaar. Mijn hart maakt een dansje, en binnen een paar seconden sta ik midden in dit Spaanse bos in mijn blote kont onder de koude straal. Het kan me niets schelen. Behalve de Duitse camperbus ben ik alleen, en ik ben ultiem dankbaar voor dit onverwachte geschenk op mijn route.

In de blote kont

Ik besef dat het me werkelijk niks uit zou maken als mensen me nu zouden zien. Dit is wie ik ben, dit is mijn lijf, dit is wat ik heb. En ik ben trots op mijn lichaam, dankbaar voor wat het kan. Ik voel geen schaamte meer. Een uniek besef, en een gevoel dat mijlenver afligt van hoe ik mijn lichaam doorgaans beleef. Nagenietend en gloeiend van de koude straal en het schone gevoel, geef ik mijn kleding een wasbeurt, en hang ze burgerlijk aan mijn waslijntje. Het is een prachtig aangelegde plek, met volop stenen picknicktafels, kraantjes, barbecue plekken, en vlakke stukken grond om je tent op te zetten. Een ongekende luxe, zeker omdat ik me nu even geen zorgen hoef te maken om gesnapt te worden. Op mijn gemak zet ik mijn tentje op en eet ik mijn kant-en-klaar-maaltijd van rijst met kip aan een tafel.

Na het eten ben ik eigenlijk wel benieuwd naar de Duitser, en hoop ik stiekem om misschien wat te kunnen kletsen en ervaringen uit te wisselen. Na zo lang alleen zijn, verlang ik steeds meer naar menselijk contact. Als ik in de buurt van zijn camper drentel, blijkt hij binnen te zitten. Ik mis de moed om aan te kloppen, waarna ik wat teleurgesteld afdruip naar mijn eigen plekje.

Mediteren

Met de ondergaande zon mediteer ik zittend op mijn foliemat, warm aangekleed tegen de optrekkende kou vanavond. Het is hier een stuk frisser, want in de afgelopen dagen ben ik behoorlijk gestegen en inmiddels zit ik op 1100m hoogte. Ik zie het laatste licht in stralen tussen de bomen vallen. Kleine vliegjes schitteren fel verlicht in het gouden zonlicht, als kleine gloeilampjes in de schemering. Ik mediteer weer met de zin ‘ik ben oké’ en ervaar dat hierin een verschil ligt tussen de associaties die meer betrekking hebben op mijn zelfbeeld, en mijn gevoel van veiligheid. Met name in mijn gevoel van veiligheid word ik getriggerd. Het roept associaties en herinneringen op waarin ik me onveilig heb gevoeld. Tijdens deze meditatie ontstaat er echter voor het eerst iets nieuws, namelijk de ervaring dat ik met dit niet oké voelen, dus het gevoel van onveiligheid, nog steeds oké ben. Het vervult me met een gevoel van troost, geruststelling en vertrouwen. In de tent rits ik mijn slaapzak dicht tot aan mijn kin en trek de capuchon ervan over mijn hoofd. Ik slaap heerlijk.